Sygmatyzm (seplenienie). Rodzaje i przyczyny seplenienia.

Symatyzm (seplenienie) to wadliwe wymawianie głoski lub zespołu głosek należących do następujących szeregów:
- ciszącego (ś, ć, ź, dź)
- syczącego (s, c, z, dz)
- szumiącego (sz, cz, ż, rz, dż)

W obrębie sygmatyzmu występuje:
1. parasygmatyzm, czyli zastępowanie jednych głosek innymi, realizowanymi prawidłowo (np. szafa - safa, czapka - ciapka)
2. mogisygmatyzm, czyli opuszczenia dźwięku (np. koza - koa, szafa - afa)
3. sygmatyzm właściwy, czyli deformacje głosek. Najbardziej popularne rodzaje sygmatyzmu właściwego to:

*seplenienie międzyzębowe
W trakcie realizacji głosek należących do trzech szeregów, dziecko wsuwa język między zęby.
Przyczyny: brak pionizacji języka, oddychanie ustami, niewłaściwy wzorzec oddychania, a także niewłaściwy wzorzec wymowy z otoczenia. Podczas terapii należy uczyć dziecko nie tylko wymowy, ale także właściwego sposobu połykania i oddychania.

*seplenienie przyzębowe
Polega na płaskim ułożeniu masy języka na dnie jamy ustnej, podczas realizacji głosek.

*seplenienie wargowo-zębowe
 Dosuwanie dolnej wargi do krawędzi górnych zębów w trakcie realizacji głosek. Język wówczas jest nieczynny i nie bierze udziału w artykulacji.
Przyczyny: wada tyłozgryzu,

*seplenienie boczne
Polega na kierowaniu strumienia powietrza w trakcie realizowania głosek trzech szeregów w bok, prawo, lewo, lub w oba policzki jednocześnie.
Przyczyną może być zbyt długie ssanie smoczka.

*seplenienie nosowe
Nosowe zabarwienie artykulacji głosek.

Osoby dotknięte sygmatyzmem mają często poważne problemy w życiu osobistym jak również w edukacji.

Z powodu seplenienia wiele dzieci i osób dorosłych czuje się niedowartościowanym, odrzuconym, wyśmiewanym przez otoczenie (choć nie zawsze jest tak w istocie).

Nowoczesne techniki terapeutyczne pozwalają w wielu wypadkach na wyeliminowanie tej przypadłości lub na jej znaczne ukrycie.